هواگیری رادیاتور ماشین یکی از مراحل مهم در نگهداری و عملکرد بهینه موتور خودرو است که موجب جلوگیری از افزایش دمای موتور و آسیب‌های احتمالی می‌شود. هواگیری رادیاتور هم نیازمند ابزارها و تجهیزات است و هم نیازمند رعایت نکات ایمنی و فنی. که در ادامه مراحل را با جزئیات بررسی خواهیم کرد.
هواگیری چیست و چرا اهمیت دارد؟
هواگیری رادیاتور ماشین فرآیندی است که در آن هوای موجود در سیستم خنک‌کننده خودرو تخلیه می‌شود. این هوا می‌تواند باعث کاهش کارایی سیستم خنک‌کننده شود و از این رو موجب افزایش حرارت موتور گردد. هواگیری صحیح باعث می‌شود تا رادیاتور بهترین عملکرد را از خود نشان دهد و موتور خودرو به درستی خنک شود، در نتیجه می‌تواند از آسیب‌های جدی به موتور جلوگیری کند.
نشانه‌های نیاز به هواگیری رادیاتور ماشین
- ◀ بالا رفتن غیرعادی دمای موتور: اگر دمای موتور بیش از حد معمول بالا می‌رود و ماشین به سرعت داغ می‌کند، ممکن است نشان‌دهنده وجود هوا در سیستم خنک‌کننده باشد.
- ◀کاهش عملکرد سیستم گرمایشی: اگر سیستم گرمایشی ماشین (بخاری) عملکرد خوبی ندارد یا باد سرد می‌دمد، ممکن است به دلیل وجود هوا در رادیاتور و مدار خنک‌کننده باشد.
- ◀ وجود صدای غیرعادی در سیستم خنک‌کننده: در هنگام روشن بودن ماشین، اگر صدای غیرعادی (مانند قل‌قل) از ناحیه رادیاتور یا موتور شنیده شود، ممکن است ناشی از حبس شدن هوا در سیستم باشد.
- ◀ نوسان دمای موتور: اگر دمای موتور به طور نوسانی و غیرعادی تغییر می‌کند (بین سرد و داغ شدن)، این نشانه‌ای است که احتمالاً هوا در سیستم خنک‌کننده وجود دارد.
- ◀ نشانه‌های نشتی: مشاهده نشتی مایع خنک‌کننده یا کاهش سطح آن بدون دلیل مشخص ممکن است به علت وجود هوا در سیستم و به دنبال آن افت فشار باشد.
اگر هر یک از این نشانه‌ها را مشاهده کردید، بهتر است سیستم خنک‌کننده را بررسی کرده و در صورت لزوم هواگیری انجام دهید. هواگیری صحیح باعث می‌شود عملکرد بهینه سیستم خنک‌کننده حفظ شود و از آسیب‌های احتمالی به موتور جلوگیری شود.
ابزارها و تجهیزات مورد نیاز برای هواگیری
آچار مخصوص
یکی از ابزارهای حیاتی برای هواگیری رادیاتور ماشین ، آچار مخصوص هواگیری است. این آچار معمولاً به شکل آچار آلن یا آچار استاندارد طراحی شده و به شما اجازه می‌دهد تا پیچ هواگیری رادیاتور را به راحتی باز و بسته کنید.
ظرف کمکی
در حین هواگیری رادیاتور ماشین، نیاز به ظرفی دارید تا مایعی که از رادیاتور خارج می‌شود را جمع‌آوری کند. ظرف کمکی باید به اندازه‌ی کافی بزرگ باشد تا بدون نشت، مایع را جمع‌آوری کند. این ظرف کمک می‌کند تا محیط کار شما تمیز بماند و از ریختن مایع خنک‌کننده به اطراف جلوگیری شود.
دماسنج
دماسنج برای کنترل دمای مایع خنک‌کننده در حین هواگیری رادیاتور بسیار مفید است. با استفاده از دماسنج، می‌توانید مطمئن شوید که دمای سیستم خنک‌کننده‌ی خودرو در محدوده مطلوب قرار دارد و از انجام عملیات هواگیری در دماهای بسیار بالا یا پایین جلوگیری کنید.
حوله یا پارچه تمیز
همیشه داشتن یک دسته حوله یا پارچه تمیز در حین هواگیری رادیاتور خودرو، برای پاک کردن مایع خنک‌کننده که ممکن است ریخته شود، ضروری است.
مراحل ابتدایی هواگیری رادیاتور
1️⃣ قبل از شروع به هواگیری رادیاتور ماشین ، مطمئن شوید که موتور خودرو کاملاً سرد شده است. این کار برای جلوگیری از سوختگی‌های احتمالی و همچنین جلوگیری از آسیب به سیستم خنک‌کننده ضروری است
2️⃣ درپوش رادیاتور را به آرامی باز کنید. بهتر است این کار را با استفاده از یک پارچه یا دستکش انجام دهید تا دستتان از تماس مستقیم با درپوش داغ محافظت شود. هنگامی که درپوش را باز می‌کنید، دقت کنید تا فشار گاز یا مایع خنک‌کننده باقی‌مانده به آرامی خارج شود.
3️⃣ با استفاده از ابزار مناسب، پیچ هواگیری را به آرامی باز کنید. بهتر است این کار را به تدریج انجام دهید تا هوای محبوس شده در سیستم به تدریج خارج شود. در این مرحله، ممکن است کمی مایع خنک‌کننده نیز از پیچ خارج شود. پس از اطمینان از خروج هوای موجود در سیستم، پیچ هواگیری را به آرامی ببندید.
4️⃣ پس از هواگیری رادیاتور خودرو، سطح مایع خنک‌کننده را بررسی کنید. اگر سطح مایع خنک‌کننده پایین است، باید مایع بیشتری اضافه کنید. این کار را به دقت و با استفاده از مایع خنک‌کننده مناسب برای خودرو انجام دهید. حتماً مطمئن شوید که هیچ هوایی در سیستم باقی نمانده است.
پایان هواگیری و بازبینی عملکرد رادیاتور
بررسی عملکرد ترموستات
ترموستات نقش حیاتی در کنترل دمای موتور دارد و باید بعد از انجام هواگیری رادیاتور ماشین ، عملکرد آن مورد بررسی قرار گیرد. ترموستات باید به درستی باز و بسته شود و دمای موتور را در حد مناسب نگه دارد. کارکرد ناصحیح ترموستات می‌تواند باعث افزایش دما و مشکلات دیگر در سیستم خنک‌کننده شود. اطمینان از صحت عملکرد ترموستات می‌تواند نشان‌دهنده پایان مطلوب هواگیری باشد.
بررسی کارکرد پروانه و فن
پروانه و فن سیستم خنک‌کننده نقش مهمی در جابجایی هوا و خنک‌کردن رادیاتور خودرو دارند. پس از هواگیری، باید اطمینان حاصل کنید که پروانه و فن به درستی کار می‌کنند و به موقع روشن و خاموش می‌شوند. اگر این قطعات به درستی عمل نکنند، ممکن است دمای موتور به سرعت افزایش یابد و مشکلات جدی به وجود آید.
◀ صدای غیرعادی یا عملکرد نامتوازن می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات در پروانه و فن باشد که باید برطرف شوند.
بررسی مایع خنک کننده
یکی از موارد مهمی که بعد از هواگیری رادیاتور ماشین باید به آن توجه کنید، بررسی و تنظیم سطح مایع خنک‌کننده است. حتماً باید سطح مایع خنک‌کننده به طور منظم بررسی و تنظیم شود تا از عملکرد صحیح سیستم مطمعئن شوید.
◀ اگر سطح مایع خنک‌کننده پایین باشد، ممکن است هوای ایجاد شده در سیستم تکرار شود و مشکلات حرارتی در موتور ایجاد کند.
◀ همچنین اگر سطح مایع خنک‌کننده بیش از حد باشد، ممکن است باعث افزایش فشار و آسیب به قطعات دیگر شود.
تست عملکرد خودرو در حالت رانندگی
پس از انجام فرآیند هواگیری رادیاتور خودرو، تست عملکرد سیستم خنک‌کننده در شرایط واقعی رانندگی ضروری است. در این مرحله باید دمای موتور و عملکرد کلی خودرو در وضعیت‌های مختلف مانند ترافیک، سرعت بالا و توقف‌های مکرر مورد ارزیابی قرار گیرد.
نتیجه گیری
تمام این مراحل ضروری و رعایت نکات ایمنی هنگام هواگیری رادیاتور ماشین نه تنها باعث بهبود عملکرد موتور می‌شود بلکه موجب افزایش عمر مفید خودرو و کاهش هزینه‌های تعمیراتی احتمالی در آینده خواهد شد. برنامه‌ریزی برای این عمل ساده و دارای اهمیت بالا می‌تواند به صرفه‌جویی در وقت و جلوگیری از خرابی‌های ناگهانی منجر شود و عملکرد بهینه سیستم خنک‌کننده خودرو را تضمین کند.